Rok 2023 przynosi wiele istotnych zmian w przepisach emerytalnych, które wpłyną na sytuację finansową obecnych i przyszłych emerytów. W tym artykule prezentujemy przegląd najważniejszych zmian oraz ich potencjalny wpływ na wysokość świadczeń emerytalnych.

1. Waloryzacja świadczeń emerytalnych w 2023 roku

Jedną z najważniejszych zmian w 2023 roku jest rekordowa waloryzacja świadczeń emerytalnych. Od 1 marca 2023 roku emerytury i renty wzrosły o 14,8%. Jest to najwyższy wskaźnik waloryzacji od ponad 20 lat.

Waloryzacja objęła wszystkie świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane przez ZUS, KRUS oraz systemy zaopatrzenia służb mundurowych. Oznacza to, że:

Warto zauważyć, że waloryzacja jest odpowiedzią na wysoką inflację obserwowaną w Polsce w 2022 roku. Wysoki wskaźnik waloryzacji ma na celu ochronę siły nabywczej świadczeń emerytalnych w obliczu rosnących cen.

2. Zmiany w trzynastej i czternastej emeryturze

W 2023 roku kontynuowane są programy "trzynastej" i "czternastej" emerytury. Oto najważniejsze informacje:

Trzynasta emerytura:

Tzw. "trzynastka" została już wypłacona emerytom w kwietniu 2023 roku. Świadczenie to przysługuje wszystkim osobom, które na dzień 31 marca 2023 roku miały prawo do emerytury lub renty. Wysokość "trzynastki" wyniosła 1588,44 zł brutto (tyle samo co minimalna emerytura po waloryzacji).

Czternasta emerytura:

W 2023 roku zostanie również wypłacona "czternasta emerytura". Świadczenie to będzie wypłacane we wrześniu 2023 roku. W odróżnieniu od "trzynastki", "czternastka" jest uzależniona od wysokości podstawowego świadczenia emerytalnego:

3. Nowy sposób obliczania kapitału początkowego

Od 1 stycznia 2023 roku wprowadzono korzystniejsze zasady obliczania kapitału początkowego dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 roku, które pracowały przed 1999 rokiem. Nowe przepisy umożliwiają uwzględnienie przy obliczaniu kapitału początkowego okresów opieki nad dziećmi oraz okresów studiów.

Ta zmiana może znacząco zwiększyć wysokość emerytury dla osób, które wcześniej nie miały uwzględnionych tych okresów w swoim stażu ubezpieczeniowym. Dotyczy to szczególnie kobiet, które przerwały karierę zawodową w celu wychowania dzieci.

4. Zmiany w emeryturach pomostowych

W 2023 roku planowane są również zmiany w systemie emerytur pomostowych. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej zapowiedziało zniesienie wygasającego charakteru tych świadczeń. Oznacza to, że prawo do emerytury pomostowej będą miały nie tylko osoby, które rozpoczęły pracę w szczególnych warunkach przed 1 stycznia 1999 roku, ale również te, które podjęły taką pracę po tej dacie.

Emerytury pomostowe są przeznaczone dla osób wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, które ze względu na swój wiek nie są w stanie kontynuować pracy do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Zmiana ta może objąć m.in. osoby pracujące:

Szczegółowe zasady przyznawania emerytur pomostowych zostaną określone w nowelizacji ustawy, nad którą obecnie trwają prace.

5. Zmiany w programach dodatkowego oszczędzania na emeryturę

W 2023 roku wprowadzono również zmiany mające na celu zwiększenie atrakcyjności programów dodatkowego oszczędzania na emeryturę, takich jak Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) i Indywidualne Konta Emerytalne (IKE).

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK):

Od początku 2023 roku zwiększono limit wpłat dodatkowych do PPK. Pracownik może teraz dodatkowo wpłacać do PPK do 4% swojego wynagrodzenia (wcześniej było to 2%). Ponadto, wprowadzono mechanizm automatycznego wznowienia wpłat dla osób, które wcześniej zrezygnowały z uczestnictwa w PPK.

Indywidualne Konta Emerytalne (IKE):

W 2023 roku zwiększono limit wpłat na IKE do 20 805 zł (w 2022 roku było to 17 766 zł). Wpłaty na IKE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych, co czyni je atrakcyjną formą długoterminowego oszczędzania na emeryturę.

Jakie skutki przyniosą nowe przepisy?

Nowe przepisy emerytalne wprowadzone w 2023 roku mają przede wszystkim chronić emerytów przed skutkami wysokiej inflacji oraz poprawić sytuację finansową osób otrzymujących najniższe świadczenia. Dodatkowo, zmiany w obliczaniu kapitału początkowego oraz planowane modyfikacje w systemie emerytur pomostowych mogą korzystnie wpłynąć na wysokość przyszłych świadczeń dla określonych grup zawodowych.

Warto jednak pamiętać, że długoterminowe bezpieczeństwo finansowe na emeryturze wymaga również indywidualnego planowania i oszczędzania. Programy takie jak PPK czy IKE stanowią wartościowe uzupełnienie systemu publicznego i powinny być brane pod uwagę w planowaniu emerytalnym.

Podsumowanie

Rok 2023 przynosi wiele zmian w systemie emerytalnym, które mogą wpłynąć na sytuację finansową obecnych i przyszłych emerytów. Najważniejsze z nich to:

Warto na bieżąco śledzić informacje dotyczące dalszych zmian w przepisach emerytalnych, aby jak najlepiej przygotować się do przyszłości finansowej na emeryturze.